Na powyższe pytanie należy odpowiedzieć twierdząco, o ile oczywiście niewłaściwe zachowania miały miejsce w obecności małoletnich dzieci i mają wpływ na ich prawidłowy rozwój. Nadużywanie władzy rodzicielskiej nie musi zachodzić bezpośrednio wobec dzieci, lecz może wiązać się z niewłaściwym zachowaniem względem drugiego rodzica.
W uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 07 września 2000 r., sygn. akt II CKN 931/2000 wskazano, że agresja wobec matki, grożenie jej, czy zakłócanie spokoju domowego to zachowania, które o ile mają miejsce w obecności dzieci, pozostają w sferze oddziaływania na nie i to oddziaływania bezpośredniego. Jeśli więc agresywny małżonek nie narzuca sobie jakichkolwiek ograniczeń w związku z obecnością dzieci, oznacza to, że nie poczuwa się w żadnej mierze do troski o ich uczucia, świadomie naraża je na nieuniknione, negatywne przeżycia, co stwarza stan poważnego zagrożenia dla prawidłowego ich rozwoju. Rodzicie, niezależenie od skali dzielącego ich konfliktu, powinni chronić dzieci przed negatywnymi skutkami konfliktu między dorosłymi.
Jeśli zatem rodzic nie zapewnił dzieciom takiej ochrony o której mowa powyżej i uczynił dzieci świadkami jego nagannych zachowań względem drugiego rodzica to Sąd może na tej podstawie pozbawić tego rodzica władzy rodzicielskiej nad dziećmi. Małoletni powinni rozwijać się w takiej atmosferze, aby mogli się spokojnie i prawidłowo rozwijać. Warto wiedzieć, że pozbawienie władzy rodzicielskiej zachodzi w każdym wypadku, w którym ze względu na dobro dziecka pozostawienie tej władzy w rękach rodziców nie może być tolerowane (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 1999 r., sygn. akt. I CKN 341/99).
Pamiętać należy, że pozbawienie władzy rodzicielskiej to najsurowszy środek ingerencji sądu, który można zastosować dopiero wówczas, gdy stosowane dotychczas łagodniejsze środki okazały się nieskuteczne lub gdy w okolicznościach danego wypadku jest oczywiste, że stosowanie łagodniejszych środków jest niecelowe (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 1997 roku, sygn. akt III CKN 122/97).
W tej sytuacji, zarówno w wyroku orzekającym rozwód, jak i w postanowieniu Sądu Rejonowego rozstrzygającemu o władzy rodzicielskiej można orzec pozbawienie władzy rodzicielskiej wskutek powyższych postaw.
Adw. Marcin Zaborek
